INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Krzysztof Słuszka h. Ostoja  

 
 
brak danych - 1619, przed 18 III
Biogram został opublikowany w latach 1999-2000 w XXXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Słuszka Krzysztof h. Ostoja (zm. 1619), wojewoda wendeński. Pochodził z litewskiej rodziny bojarskiej, od XVI w. związanej z dworem wielkoksiążęcym, osiadłej w woj. mińskim. Był synem Mikołaja (zm. 1583), star. krzyczewskiego i owłuczyckiego, kalwinisty, oraz Elżbiety (Halszki) Kmicianki (zm. między 1609 a 1613), córki Jana (zm. 1567) i Zofii z Ościków, bratem Aleksandra (zob.).

Wedle relacji Kaspra Niesieckiego, S. spędził młodość (12 lat) na dworze cesarskim Rudolfa II. W r. 1593 był na Litwie; 20 IX t.r. wraz z braćmi występował w sądzie. Dn. 14 X 1597 brał udział w pierwszym dziale dóbr po ojcu; otrzymał wówczas majętność Nowy Dwór nad Ptyczą, położone w sąsiedztwie wsie: Orzeszkowice, Hatowo, Daniniki (Datniki) i dwór na zamku mińskim oraz w woj. połockim dwór w Ciapinie. Posiadłości te rychło powiększył, biorąc dobra po zmarłym w r. 1598 bracie Mikołaju, rotmistrzu królewskim, a mianowicie: Skryhałów (w pow. mozyrskim) oraz Muchojedowicze i Opoczyn (w woj. kijowskim), w których gospodarował wspólnie z bratem Aleksandrem. W l. 1600–2 był S. podsędkiem mińskim. Drogę do senatorskiej kariery otworzyło przed nim niewątpliwie zawarte w r. 1604 małżeństwo z Zofią z Wołłowiczów, wdową po podskarbim ziemskim lit. Andrzeju Zawiszy. W r. 1607 został S. mianowany wojewodą wendeńskim; wydaje się jednak, iż nie włączył się do życia politycznego. Na sejmach nie bywał. Obecny na przedsejmowym sejmiku w Mińsku 15 VIII 1611 poparł prośbę szlachty, aby wojsko ciągnące przeciw Moskwie szło nie przez Litwę, lecz przez woj. kijowskie. Dn. 14 I 1613 uczestniczył w sejmiku mińskim, wybierającym posłów na konwokację wileńską, zwołaną na 4 XI t.r. W styczniu 1614 na sejmiku relacyjnym nowogródzkim poparł protest szlachty przeciw podjętej na sejmie w r. 1613 uchwale podatkowej na opłacenie skonfederowanych wojsk i złożył swój podpis na instrukcji dla posłów do króla Zygmunta III w tej sprawie. Naraził się wówczas na krytykę z jego strony.

S. przebywał głównie w Nowym Dworze, zajmował się działalnością gospodarczą i administracją swoich posiadłości, powiększonych po śmierci matki, która wniosła w dom Słuszków połowę olbrzymiego majątku po rodzicach, położonego w centrum W. Ks. Lit. Gromadził książki, interesował się historią i zapewne spisywał ważniejsze wydarzenia; prosił np. hetmana Jana Karola Chodkiewicza o dane dotyczące przebiegu wojny w Inflantach, bliskie kontakty utrzymywał z podczaszym lit. Januszem Radziwiłłem. Nie wiadomo, czy pozostał, zgodnie z wolą ojca, przy wyznaniu kalwińskim. S. zmarł w r. 1619, przed 18 III.

Z małżeństwa z Zofią z Wołłowiczów pozostawił czterech synów: Mikołaja Kazimierza, Remigiana Jerzego (zm. po r. 1647), Rafała Aleksandra, posła na sejm koronacyjny w r. 1649, i Jana, posła na sejm w r. 1623, nad którymi opiekę objął stryj Aleksander. Dn. 18 XII 1631 synowie Remigian Jerzy i Rafał Aleksander dokonali ze stryjem działu dóbr, na mocy którego w zamian za Skryhałów wzięli majętności w woj. kijowskim: Muchojedowicze, Opoczyn i Uhły oraz dopłatę w wysokości 8 tys. złp.

 

Estreicher; Słown. Geogr. (Ciapin, Nowy Dwór, Wenden); Boniecki, IX 104; tenże, Poczet rodów; Niesiecki; Okolski, II 369–73; Sadkowska C., Genealogia rodu Słuszków i ich archiwum, „Archeion” T. 52: 1969 s. 64–5; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit.; Urzędnicy, IX; – Augustyniak U., Informacja i propaganda w Polsce za Zygmunta III, W. 1981; taż, Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim, W. 1992; Byliński J., Dwa sejmy 1613 r., W. 1984; Chłapowski K., Elita senatorsko-dygnitarska Korony za czasów Zygmunta III i Władysława IV, W. 1996; Ochmann S., Sejm koronacyjny Jana Kazimierza w 1649 r., Wr. 1985 (syn Rafał Aleksander); Wisner H., Najjaśniejsza Rzeczpospolita, W. 1978; – Zawisza K., Pamiętniki, Wyd. J. Bartoszewicz, W. 1862 s. XLIII–XLVII; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. II nr 599, Dz. V nr 14652, 14660, 14662, Arch. Radzyńskie, nr 80 s. 8–10, 15, Arch. Roskie majątkowe nr 111, 152/8, 601 s. 94–95, nr 602 s. 178–179; B. Narod.: BOZ rkp. 960 nr 251, 497; B. Raczyńskich: rkp. 75 s. 7; L’vivs’ka Naukova Biblioteka im V. Stefanyka we Lw.: Arch. Sapiehów nr 149 (Teki Prochaski) s. 376–377, 461–465; Centralnyj Deržavnyj Istoričnij archiv Ukrainy we Lw.: Fond 835, op. 1, nr 2277.

Mirosław Nagielski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.